بررسی رفتار سدهای خاکی در زمان ساخت،مطالعه موردی سد طالقان 19 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

بررسی رفتار سدهای خاکی در زمان ساخت،مطالعه موردی: سد طالقان

مقدمه:

مقادیر تنشها و تغییر شکلهای بخشهای مختلف یک سد خاکی یا سنگریز در هنگام ساخت،در رفتار سد در طول عمر آن بسیار تاثیر گذار است.از پدیده هائی که در طول ساخت سد امکان وقوع دارد،پدیده قوس زدگی(Arching)در هسته رسی اینگونه سدها می باشد.قوس زدگی تاثیر بسزایی در رفتار تغییر شکلی هسته در طول ساخت دارد و همچنین این امر موجب کاهش سطح تنش در هسته می گردد که احتمال شکست هیدرولیکی در پروسه آبگیری اولیه را بالا می برد.در مجموع سه عامل موثر در بروز پدیده قوس زدگی عبارتند از:1-اختلاف خصوصیات تراکم پذیری میان هسته با فیلتر،زهکش و مصالح پوسته.2-توپوگرافی دره.3-هندسه سد.(1957)Bishop برای شرایط زهکشی نشده و(1961)Nonveiller and Anagnostiبرای شرایط کاملا زهکشی شده در سدهای سنگریز با هسته نازک روشهائی را برای بررسی پدیده قوس زدگی ارائه دادند.

پیشرفت در علم اجزا محدود و توسعه مدلهای رفتاری دقیق برای رابطه بین تنش-کرنش مصالح قابلیت بررسی پدیده قوس زدگی را به صورت دقیق ایجاد کرده است.چنین تحلیلی توسط (1997)Naylorبر روی سدBelicheانجام شد.چنین مدلی را بر روی هسته یک سد خاکی Dounias et al(1996)انجام داده اند.بررسی ها نشان می دهد که هر چه هسته قائم تر باشد و ضخامت آن کمتر باشد،امکان رخ دادن این پدیده در پایان ساخت بیشتر است.

از عوامل موثر دیگر در رفتار سدهای خاکی،میزان فشار آب باقیمانده در هسته رسی در اثر عملیات ساختمانی است.عموما بیشترین فشار آب حفره ای حین ساخت در هسته،زمانی ایجاد می گردد که بیشتر از نصف ارتفاع سد ساخته شده باشد.به دلیل ریزدانه بودن هسته مرکزی و طولانی بودن پروسه تحکیم،عموما زمان زیادی برای زوال این فشار در هسته نیاز است.مقدار فشار آب حفره ای ایجاد شده در هنگام ساخت به درجه اشباع اولیه،خصوصیات تراکم پذیری مصالح،نفوذ پذیری و زمان ساخت و سطح تنش اعمالی بستگی دارد.Hilf(1948) روشی را برای تخمین مقدار فشار آب حفره ای برای خاکهای نیمه اشباع از تئوری تحکیم یک بعدی ارائه کرد و آن را با مقادیر اندازه گیری شده در سایت و نیز آزمایش ادومتری در آزمایشگاه مقایسه کرد.شرایط این روش زهکشی نشده،تراکم پذیری به صورت یک بعدی و کرنش جانبی برابر صفر می باشد.در این روش زایل شدن مقادیر هوای محبوس در خاک که با اشباع شدن خاک همراه است باعث افزایش فشار آب حفره ای می گردد.Rahardjo and fredlund(1993) عنوان کردند که هر چند روش Hilf تخمینی منطقی از فشار آب حفره ای بدست می دهد اما مقادیر آن تا حدودی دست بالاست زیرا فرض می کند که ماتریس مکش برابر صفر است یعنی مقدار فشار آب حفره ای برابر فشار هوای حفرات است.Khalili(1996) عنوان کرد که برای خاکهای نیمه اشباع با نفوذ پذیری کم که در آنها شرایط زهکشی نشده برقرار است،نرخ افزایش فشار آب حفره ای در یک فشار محدود کننده همیشه کمتر از نرخ افزایش تنش قائم است زیرا تحت تنش وارده تغییر حجم کوچکی در هوای حفرات بوجود می آید.

Ng and small(1999)جهت بررسی پدیده شکست هیدرولیکی در سدHytejuvetبا در نظر نگرفتن فشار هوا(0=pa)از منحنی درجه اشباع فشار آب حفره ای جهت در نظر گیری خصوصیات غیر اشباع خاک در آنالیز عملیات ساختمانی و آبگیری اولیه سد بهره بردند.Gens et al(1997)

با در نظر گیری فشار هوا و سطح حالت ویژه برای پوسته،رفتار فشار آب حفره ای هسته سدEl Limoneroرا در پروسه ساخت و آبگیری مورد بررسی قرار داد.اکبری (1384)و قمصری(1384) در آنالیز زمان ساخت سد گتوند با استفاده از نرم افزارFLAK از روش سیال تراکم پذیرbiot 1995 برای در نظر گیری میزان فشار آب حفرهای ایجاد شده در زمان ساخت سد استفاده نمودند.در این روش فاز آب و هوا به صورت ترکیب با یکدیگر به عنوان یک سیال تراکم پذیر در نظر گرفته می شود که مدول بالک آن کمتر از مدول بالک آب فرض می گردد( بین1E7 pa تا.(5E7 paدر مجموع درنظرگیری فرضیات مناسب در خصوص رفتار غیر اشباع می تواند مقادیر دقیق تری از فشار آب حفره ای ایجاد شده و زوال یافته در هسته در اختیار قرار دهد.همچنین مدل رفتاری مصالح هسته می تواند تاثیر بسزایی در میزان فشار ایجاد شده در هسته داشته باشد.

در این مقاله رفتار سد خاکی-سنگریز طالقان در زمان ساخت توسط روش اجزا محدود و با در نظر گیری رفتار غیر اشباع مصالح مختلف سد مدلسازی شده است.رفتار مصالح سد به دو صورت الاستیک خطی و الاستوپلاستیک دو سطحی با استفاده از مدلهای دراکر پراگر اصلاح شده وcop،در نظر گرفته شده و رفتار کلی سد مورد ارزیابی قرار گرفته است.کرنشهای پلاستیک برشی و حجمی در قسمتهای مختلف سد بدست آمده و مقادیر تغییر مکان،فشار آب حفره ای و تنش بدست آمده از نتایج آنالیز در قسمتهای مختلف سدبا نتایج ابزار دقیق موجود در سد مقایسه شده است.با مقایسه نتایج آنالیزبدست آمده از دو مدل رفتاری،می توان تاثیر مدل رفتاری مناسب در تعیین میزان مناسب تنش،فشار آب حفره ای و تغییر مکان را مشاهده نمود.با توجه به اهمیت قوس زدگی در کاهش سطح تنش هسته و افزایش امکان وقوع شکست هیدرولیکی در پروسه آبگیری مخزن،می توان عدم کارائی مدل الاستیک و همچنین مدلهای الاستو-پلاستیک تک سطحی را در تعیین مقادیر صحیح بررسی نمود.

سد طالقان:

سدطالقان،سدی با هسته رسی قائم با ارتفاع 103 متر و طول تاج1000 متر می باشد.عرض تاج این سد 6 متر و حداکثر عرض آن در تراز کف خاکریز (تراز 1690 متری از سطح دریا)،638 متر می باشد.شیب هسته در هر دو طرف25/0: 1 و عرض ان حداکثر 55 متر در تراز کف خاکریز و حداقل 4 متر در ارتفاع 100 متری از کف خاکریز می باشد.در طرفین هسته لایه های فیلتر و ناحیه انتقالی(Transition)هر یک به ضخامت 2 متر قرار گرفته است.جهت کنترل تراوش از طریق پی،از دیوار آب بند(Cutoff wall)به ضخامت 2/1 متر و پرده تزریق (Grout curtain)استفاده شده است.جهت جلوگیری از تمرکز تنش،دیوار آب بند تا ارتفاع 12 متر در هسته سد وارد شده است و در روی آن کلاهکی از جنس رس با پلاستیسیته زیاد(High plastic clay)به ضخامت 4 متر و عرض 5 متر قرار